جایی که مورچه‌های سبز رویا می‌بینند

من هم مثل دیگر عاشقان سینما در نسلِ خود، دلبسته‌ی برنامه‌ی "هنر هفتم" بودم که در آغاز جوانی-ام از تلویزیون ایران (شبکه‌ی یک) پخش می‌شد. برنامه‌ای با اجرای اکبر عالمی، که فیلم‌هایی از سینمای هنری را با نقد و تحلیلِ کارشناسانه پخش می‌کرد. به عشق دیدنِ آن برنامه، تا دیروقتِ پنجشنبه‌شب‌ها بیدار می‌نشستم؛ و خاطرم هست که همیشه فکر می‌کردم "از قصدْ اینقدر دیر فیلم پخش می‌کنند تا خشکه‌مقدسان در خواب باشند و معترضِ برنامه نشوند"!

پس از آن، در سال 1374 ، دل به برنامه‌ی "سینمای اندیشه" (با اجرای زنده‌یاد علی معلم) سپردم؛ و بعدتر هم در سال 1376 مأنوسِ برنامه‌ی "سینما دو" و صدای جادویی و ماندگار زنده‌یاد مهران دوستی شدم.

مدتی قبل، در گشت و گذارم میانِ یادگارهای آن سال‌ها، چشمم به دفتری افتاد که نام و مشخصاتِ فیلم‌هایی که در برنامه‌ی "سینما دو" دیده بودم را در آن ثبت کرده بودم. همگی متعلق به سال 1376 [تاریخ‌ها به زمان ثبت در دفتر و نوشتن توضیح برای فیلم‌ها برمی‌گردد و نه زمان نمایش‌شان] :

ـ جاده‌های جنوب (1977)، به کارگردانی جوزف لوزی، در تاریخ 27 شهریور

ـ بارانداز (1950)، به کارگردانی مایکل اندرسون، در تاریخ 10 مهر

ـ شیرینی شانس (1966)، به کارگردانی بیلی وایلدر، 25 مهر

ـ اتللو (1951)، به کارگردانی اورسون ولز، 8 آبان

ـ جاده (1954)، به کارگردانی فدریکو فللینی، 16 آبان

ـ رود سرخ (1948)، به کارگردانی هاوارد هاکز، 30 آبان

ـ دونده‌ی ماراتون (1976)، به کارگردانی جان شله‌زینگر، 13 آذر

ـ همشهری کین (1941)، به کارگردانی اورسون ولز، 4 دی

ـ زنده باد زاپاتا! (1952)، به کارگردانی الیا کازان، 12 دی

ـ سمرقند، به کارگردانی غیاث‌الدین محمداُف، 25 دی

ـ تمام مردان رئیس جمهور (1976)، به کارگردانی آلن جی. پاکولا، 21 اسفند

ـ فراموش‌شدگان (1950)، به کارگردانی لوئیس بونوئل، 28 اسفند

تصمیم گرفتم یکی از برنامه‌های "سینما دو" را که همان سال‌ روی نوار ویدئویی ضبط کرده بودم، بطور کامل در اینترنت بگذارم: فیلمی از ورنر هرتسوگ (هرتزوگ) با عنوان جایی که مورچه‌های سبز رؤیا می‌بینند (1984) + معرفی فیلمساز و تحلیلِ فیلم با صدای مهران دوستی

فیلم مذکور [مشخصات در IMDb]، نقدهای مثبتی دریافت کرده است و امتیاز 80% را در پایگاه نقد فیلم "راتِن تومِیتوز" دارد. نسخه‌ی دوبله‌ای از آن در اینترنت نیافتم؛ بنابراین خودم همّت کردم و صدای دوبله را از روی نوار ویدئویی که در اختیار داشتم، روی فیلمِ باکیفیت‌ترْ سینک کردم و در اینترنت گذاشتم.

تقدیم به همه‌ی عاشقانِ سینما؛ مخصوصاً آنها که از "سینما دو" خاطره دارند.

سینما دو: معرفی "ورنر هرتسوگ" با صدای مهران دوستی در آپارات

دانلود فیلم با دوبله‌ی فارسی از دراپ‌باکس (حجم فایل MB 418)

"جایی که مورچه‌های سبز رؤیا می‌بینند" با دوبله فارسی در آپارات

سینما دو: تحلیل فیلم با صدای مهران دوستی در آپارات

پیتر و گرگ

قصه‌های قدیمی، با دنیای رنگارنگ و خیال‌انگیزشان، هنوز گاهی پیام‌آورانِ صادقِ رویاها و آرزوهای از یاد-رفته‌ی کودکی می‌شوند. همان رویاها و آرزوهایی که لااقل برای پسربچه‌های نسلِ من، انجام اعمال قهرمانانه و شجاعانه‌ بود برای کمک به مردم یا تسخیر قلبِ شاهدُختی زیبا.

یکی از آن قصه‌هایِ با اعمال قهرمانانه، داستانِ موزیکالِ "پیتر و گرگ" بود؛ اثر سرگئی پروکُفیِف (+). 

تصویر زیر: شخصیت "پیتر" در یکی از نقاشی‌های دوران کودکیِ نگارنده

این داستان را هم بصورت صوتی (با صدای حسن خیاط‌باشی) روی نوار-کاستِ "قصه‌گو" از انتشارات "بی‌تا" داشتم و هم کارتون-اش را که اثر والت دیزنی بود روی یک نوار ویدئویی.

ظاهراً پروکُفیف خودش پیشنهاد ساختِ انیمیشن پیتر و گرگ را به والت دیزنی داده بود. او در سال 1938 به استودیوی دیزنی در لُس‌آنجلس رفته بود و داستانِ آهنگین-اش را آنجا نواخته بود. دیزنی هم که مشتاق به ساخت این انیمیشن شده بود سرانجام آنرا [با اعمالِ تغییراتی در اصلِ داستان] در جُنگ و گلچینی از کارتون‌های موزیکال-اش با عنوان Make Mine Music به سال 1946 روانه‌ی پرده‌ی سینماها نمود.

پس از درگذشتِ پروکُفیف، دیزنی در اواسط دهه‌ی 1950 انیمیشن پیتر و گرگ (+) را با قصه‌خوانیِ استرلینگ هالووی و کارگردانیِ کلاید جرونیمی بصورت مستقل (و نه در یک مجموعه) منتشر نمود؛ و چندی بعد هم در یکی از برنامه‌های تلویزیونی‌اش به سال 1957، خاطره‌ی دیدار با آن آهنگساز نابغه را به یاریِ پیانیستی به نام اینگولف دال بازسازی کرد.

ملاقاتِ بازسازی‌شده‌ی دیزنی با پروکفیف ـ در آپارات

در سال 1976، آناتولی کرانوویچ با تأثیرپذیری از روایتِ دیزنی، انیمیشن کوتاهی با تکنیک استاپ‌موشن از داستان "پیتر و گرگ" می‌سازد [اطلاعات بیشتر در سایت Animator.ru]. 

انیمیشن پِتیا و گرگ اثر آ. کرانوویچ در آپارات

---------------------------------------------------------

هدیه‌ی نگارنده

جُست‌وجو که کردم دیدم فایل صوتی داستان "پیتر و گرگ" با صدای فریدون دائمی در سایت‌های مختلف برای دانلود وجود دارد. ولی نسخه‌ی صوتیِ "قصه‌گو" (انتشارات بی‌تا) با صدای حسن خیاط‌باشی را جایی ندیدم. هیچ اثری هم از کارتون کلاسیکِ دیزنی با صدای دلنشینِ راویِ پارسی‌گوی-اش نیافتم. بنابراین صدای آن راوی را از روی نوار ویدئویی که داشتم، روی فیلم باکیفیت‌تری که از اینترنت گرفتم سینک کردم و سپس آنرا به همراه فایل صوتی با صدای حسن خیاط‌باشی در اینترنت گذاشتم.

دانلود داستان صوتیِ پیتر و گرگ با صدای حسن خیاط‌باشی از اینجا

دانلود کارتون پیتر و گرگِ والت دیزنی با صدای راویِ پارسی‌گو از دراپ‌باکس

تماشای کارتون پیتر و گرگِ والت دیزنی با صدای راویِ پارسی‌گو در آپارات