روز بارانی در خانه‌ی آناهید

داشتم به پوستر فیلم خاطره‌انگیزِ تاراج (1363) نگاه می‌کردم و از ضرب و هیجانِ قلم‌موـی طراح-اش لذت می‌بردم:

امروز دیگر از این‌دست پوسترها خبری نیست. کارها، کامپیوتری و سریع شده و ذوقِ هنری و تفکرْ در مرتبه‌ی چندم است. همین اتفاق برای طرح روی جلد کتاب‌ها افتاده است. شنبه‌ای که گذشت، برای بازدید از سیزدهمین نمایشگاه کتاب اصفهان به پُل شهرستان رفته بودم. بین غرفه‌ها چشم‌ـم افتاد به طرح روی جلد این کتاب‌ها: "گتسبی بزرگ" و "کنت مونت کریستو". 

اوّلی، چهره‌ی "جک نیکلسون" را با گریم فیلم محله‌ی چینی‌ها (1974) [+] به جای گتسبی بزرگ گذاشته بود! و دوّمی، چهره‌ی ژنرال اندرو جکسون (+) را به جای کُنت مونت‌کریستو قالب کرده بود! یعنی بی‌ذوقی تا این حد؟!

تصویر زیر: پوستر فیلم محله‌ی چینی‌ها (1974)

تصویر زیر: پُرتره‌ی ژنرال اندرو جکسن (هفتمین رئیس‌جمهور آمریکا)

تصاویر زیر: پُرتره‌ای از اندرو جکسون در دفتر کارِ دونالد ترامپ در کاخ سفید. "جکسون" رئیس‌جمهورِ محبوبِ ترامپ است!

---

بگذریم ... 

بارانِ بی‌تابی که در فراغتِ امروز بارید، مرا سر حال آورده بود ــ لااقل برای دقایقی، محو آن زیبایی و شور شدم. به ایوان رفتم و از طبیعتی که چشم‌اندازش در مه و ابرْ گُم بود فیلم گرفتم.

بعد یکی از نوار-کاست‌های ایّامِ ماضی را گذاشتم و با نوایِ موسیقی، سفری در زمان کردم. این کاست‌های موسیقیِ بی‌کلام‌ را در آن روزگارِ قحطی از یکتا کاست‌فروشیِ شهرمان در گُل‌سرخیِ رامسر می‌خریدیم. فروشنده، از هر آلبوم فقط یک نمونه داشت! برایت پخش می‌کرد و اگر خوشت می‌آمد باید یک کاستِ خام ازو میخریدی تا روی-اش برایت موسیقی را کپی و ضبط کند!

سه-آهنگی از این کاست را که بیشتر گوش می‌دادم ــ و هیچگاه نام‌شان را ندانستم ــ امروز در اینترنت میگذارم، مگر به یاریِ دوستان، ردّ و نشانی از آن‌ها بیابم:

موسیقی بی‌کلام اوّل

موسیقی بی‌کلام دوّم

موسیقی بی‌کلام سوّم

---------------------------------------------------------

پی‌نوشت:

با کمک نرم‌افزار اندرویدیِ "SoundHound" موفق شدم موسیقی اوّل را خودم شناسایی کنم. نام-اش "Sorrow" (حُزن) است. بی‌کلامِ آن، از اجراهای فرانک پورسِل است [دانلود از اینجا]؛ و باکلام-اش، اجرای مورت شیومَن در فیلم "À nous les petites Anglaises" به سال 1976 ــ [تماشا در اینجا].

ملودی ژاپنی غمگنانه‌ی کودکی

کودک که بودیم، کارتون‌های ژاپنی زیادی از تلویزیون پخش می‌شد؛ که موسیقی اغلب آن‌ها دستکاری و ترانه‌های شادـشان حذف می‌گردید!  یادم هست که مخصوصاً در ایّام عزاداری، همان موسیقیِ دستکاری‌شده را هم دوباره تغییر میدادند و  تِم و نوایی غمگنانه‌تر به جایش می‌گذاشتند!

امروز که فرصتی برای سیر در آن خاطرات دست داده بود، گشتم و یکی از آن تم-های غمگنانه را پیدا کردم:

یک ملودی قدیمی و فولکلور ژاپنی با عنوان   五木の子守唄 = Itsuki No Komori-Uta

درباره‌ی این ملودی، اطلاعات خوبی در این سایت موجود هست؛ و اینطور که نوشته، شکل‌گیری-اش از آوازهای دلتنگانه‌ی دختران جوانِ فقیر و اسیری بوده که در خانه‌های اربابی به کار پرستاریِ بچه گماشته می‌شدند!

اجراهای متنوعی از آن وجود دارد؛ یکی‌ـش را در آپارات گذاشته‌ام؛ و دیگری را که اجرای "کیکوسویی کوفو" (+) استاد بزرگ موسیقی سنتی ژاپن است، در نسخه‌ی کاملْ  اینجا آپلود کرده‌ام.

---

ویرایش تاریخ پنجشنبه 16 اسفند 1397:

با گذشتِ شش‌ماه از ارسالِ بالا، دوست گرامی "لرد پدینگتون" در "کافه کلاسیک" ملودی دیگری را بعنوان ملودی اصلی [در پایان بعضی از قسمت‌های کارتون پسر شجاع] معرفی کرده است که باکلام و بی‌کلامش را به ترتیب در اینجا و اینجا گذاشته‌ام ــ عنوان ژاپنی: 浪曲子守唄  ــ  انگلیسی: Rōkyoku komori-uta ــ فارسی: "لالاییِ روکیوکو".

"روکیوکو" یک قِسم آواز سنتی ژاپنی بصورت روایی با زمینه‌ی یک داستان غم‌انگیز و با همراهی ساز شامیسن هست. 

ترجمه‌ی مَطلع ترانه‌ی "لالاییِ روکیوکو" به انگلیسی و فارسی:

There is no preeminence for my wife who ran away ~ But this child I want to milk is like a lovely lullaby  ....

 فضیلتی برای همسرم که خانه و زندگی را رها کرده (گریخته است) نیست، امّا این کودک که می‌خواهم شیرـش دهم، به مانندِ یک لالاییِ دوست‌داشتنی است ....

آواـنوشتِ ترانه‌ی "لالاییِ روکیوکو" 

Nigeta nyōbō nya miren wa naiga

O chichi hoshi garu kono-ko ga kawaii

Komori-uta nado nigate na oredaga

Bakana otoko no naniwabushi

Hitotsu kikaso ka nen korori

Sorya… mugakuna kono ore o oya ni motsu omae wa fubin’na yatsu sa

Naku n janē naku n janē yo

An’na hakujōna okkāsan o yonde kureru na

Oira mo nakeru janē ka sa sa i koda nen’ne-shina

....

دیشب، یک ملودی ژاپنی غمگنانه‌ی دیگر را هم که سال‌های دهه‌ی 60 روی کارتون‌ها و فیلم‌های ژاپنی تلویزیون شنیده بودیم، یافتم.

نسخه‌ای بی‌عنوان از آن‌ـی که تلویزیون پخش می‌کرد را دوست گرامی "امیلیانو" قبلاً  در "کافه کلاسیک" به اشتراک گذاشته بود؛ که می‌توانید از اینجا دریافت کنید.

ملودی اصلی که دیشب یافتم-اش را در لینک زیر گذاشته‌ام:

لینک دانلود 

اطلاعاتش در صفحه‌ی موسیقی قدیم ژاپن (از قرن 19 تا اواسط قرن 20) به این شکل ثبت شده است:

波浮の港   

Habu no minato (Habu harbor)  by Chiyoko Sato

نسخه‌های دیگرش را هم در آپارات و نماشا گذاشته‌ام: