فیلم «بارون مونچهاوزن»

"ماه" متعلق به شاعران، خیالپردازان، ماجراجویان و عاشقان است؛ و مخصوصاً متعلق به عاشقان.

جمله‌ی بالا، از فصل اختتامیه‌ی فیلم «بارون مونچهاوزن» (بارُن مونشهاوزن / در چکسلواکی: بارون پراسیل)، شاهکار سینماگر و انیماتور شهیرِ چک "کارل زِمان" می‌باشد. "زِمان" در این فیلم، یک دهه پیش از گام نهادن "نیل آرمسترانگ" بر سطح کره‌ی ماه، قهرمانان رویایی خود را روی "ماه"، به ضیافت نشانده است.

عکس بالا: کارل زمان (سمت راست) در حال هدایت بازیگران فیلم، میلوش کوپِسکی (بارون مونچهاوزن) و  یانا بریخووا (پرنسس بیانکا)
منبع عکس: Karel Zeman Museum

اساسِ فیلم، همان داستان "بارون مونهاوزن"، لافزن و خالی‌بند مشهور قرن هجدهم است. این داستان، به دست آقای "سروژ استپانیان" به فارسی نیز ترجمه شده و تحت عنوان "ماجراهای حیرت‌انگیز بارُن فُن مون‌هاوزن" در سال 1373 توسط انتشارات توس منتشر شده است. "زِمان"، در اقتباس سینمایی خود، از این بخش‌های داستان سود جسته و البته آن‌ها را به ذوق خود تغییر داده است: 

ــ سفرِ بارُن با کشتی به کره‌ی ماه، ــ رفتن به قصر سلطان عثمانی در قسطنطنیه،  ــ معاشقه با یکی از زنان حرَمسرای سلطان، ــ ربودنِ گنج سلطان، ــ گریختن از دست سلطان با کشتی‌ای که عازم ونیز بود و مُنهزم شدن بحریه‌ی عثمانی، ــ گرفتار شدنِ جمعی در معده‌ی هیولای دریایی، ــ آویزان شدن از پای پرنده‌ی غول‌آسا و پرواز با او، ــ افتادن در دریای شراب و گردش با اسبِ آبی بر کف دریا، ــ رد کردن پیشنهاد ازدواج امپراتریس‌ روسیه و زنان صاحب‌مقام دیگر، ــ جَست زدن بر روی گلوله‌ی توپِ شلیک‌شده و شناسایی مواضع دشمن، حین سواری بر روی آن ــ پرتاب کردن خمپاره با دست به اردوگاه دشمن ... .

عکس بالا: کارل زمان (سمت راست) و بارون مونچهاوزن سوار بر اسب آبی  در کف اقیانوس
منبع عکس: Karel Zeman Museum

"زِمان"، علاوه بر کارگردانی و نوشتن فیلمنامه، طراحی صحنه‌ی این فیلم را هم عهده‌دار بوده است. او در طراحی فضای شهر قسطنطنیه‌ی اوایل قرن هجده میلادی (سرزمین هلالِ ماه) و معماری قصر سلطانِ عثمانی، از گراورهای قدیمی به زیبایی استفاده نموده است. تلفیق این گراورها با موسیقی متنِ ساخته‌ی "زدنیک لیسکا"، حالتی پُر رمز و راز و شاعرانه به فیلم داده است. زِمان، کمدی و طنز فیلم را با "خیال‌پردازی" و "عشق" عجین کرده و از قولِ "تونی" (جوان عاشق فیلم) گله می‌کند که «چرا عشق و زیبایی و خیال، فقط باید در افسانه‌ها وجود داشته باشد؟»

نگارنده، از روی علاقه‌ی شخصی، گفتار متن این فیلم را ترجمه نموده است و اینک برای اوّلین بار، آنرا با زیرنویس فارسی در اینجا ارائه می‌دهد:

دانلود فیلم بارون مونچهاوزن / بارون پراسیل (1961)، ساخته‌ی کارل زمان، با زیرنویس فارسی ــ بخش اوّل

Download The Fabulous Baron Munchausen (Baron Prášil) 1961 Film _ Part 1

http://www.namasha.com/v/CCxuEIbz

دانلود فیلم بارون مونچهاوزن / بارون پراسیل (1961)، ساخته‌ی کارل زمان، با زیرنویس فارسی ــ بخش دوّم

Download The Fabulous Baron Munchausen (Baron Prášil) 1961 Film _ Part 2

http://www.namasha.com/v/kqhnkqds

----------------------------

نماهایی از فیلم:

-------------------------

زیرنویس فارسی این فیلم را با ترجمه‌ی نگارنده می‌توانید از نشانی‌ زیر دریافت کنید:

دانلود از سایت ساب‌سین.

دخترک چوپان و بخاری‌ پاک‌کن

از میان قصه‌های هانس کریستین اندرسن، "دخترک چوپان و بخاری پاک‌کن" قصه‌ی ویژه‌ای است که الهام‌بخش نقاشی‌ها و انیمیشن‌های خیال‌انگیز بسیاری شده: 

دو مجسمه، یکی دخترک چوپان و دیگری پسر بخاری پاک‌کن (دودکش پاک‌کن) عاشق همدیگر می‌شوند ولی مجسمه‌ی بزرگِ یک مرد چینی، که ادعا می‌کند پدربزرگ دخترک است، مخالف این دلدادگی است و می‌خواهد دخترک را به ازدواج مجسمه‌ی عجیبی معروف به "فرمانده‌ی پابُزی" درآورد. بخاری پاک‌کن که ناراحتی دخترک را می‌بیند، پیشنهاد می‌کند که از طریق دودکش بخاری، از خانه فرار کنند و به جهان بزرگ بیرون پابگذارند. آنها بدین طریق خود را به بالای دودکش می‌رسانند و دخترک می‌تواند برای اولین بار، زیبایی آسمان پر ستاره‌ی شب را ببیند و [...] . ولی خلوت دو دلداده زیاد به طول نمی‌انجامد و دخترک با اضطراب ناگهانی خواستار برگشت به خانه و جای خود می‌شود. آنها به داخل خانه برمیگردند و می‌بینند که مجسمه‌ی بزرگِ مرد چینی  از روی میز بر  زمین افتاده و چند تکه شده است ... .

این قصه را نخستین‌بار "اردشیر نیک‌پور " در دهه‌ی 1340 شمسی به فارسی ترجمه کرد و همراه هشت داستان دیگر تحت عنوان "باغ بهشت" در جلد اوّل از "مجموعه‌ی قصه‌های آندرسن" در سری کتابهای طلایی انتشارات امیرکبیر منتشر شد.  متن انگلیسی این قصه ( THE SHEPHERDESS AND THE CHIMNEY SWEEP) و چند قصه‌ی دیگر اندرسن ، با تصاویر زیبای کار شده در سال 1915  را میتوانید از اینجا دریافت نمایید. فایل صوتی قصه‌خوانی‌اش (به انگلیسی) را هم  میتوانید از اینجا دانلود کنید. 

از انیمیشن‌هایی که با الهام از این قصه ساخته شده‌اند، "پادشاه و آقای پرنده" شهرتی جهانی دارد. این انیمیشن، نخستین فیلم بلند نقاشی متحرکی است که در فرانسه تولید شد و روند تکمیلِ آن از سال 1947 تا 1979 به طول انجامید. "پل گریمو"، انیماتور فرانسوی، این فیلم  را بر اساس فیلمنامه‌ی سورئالیستی "ژاک پره‌ور" کارگردانی کرد و نسخه‌ی اولیه‌ی دوبله شده‌ی انگلیسی‌اش (سال 1953)، صدای هنرپیشگان مطرحی چون "پیتر یوستینف" و "کلر بلوم" را بر خود داشت.

در فیلمنامه‌ی ژاک پره‌ور، تصویرِ سلطان ظالم و مستبدی در یک تابلوی نقاشی، شیفته‌ی  تصویر "دخترک چوپان"می‌شود و مجسمه‌ی یک سوارِ پیر هم واسط ازدواج‌شان ؛ ولی دخترک با دلداده‌ی خود، یعنی تصویر "پسر بخاری پاک‌کن" ، از بوم‌های نقاشی‌شان پایین آمده و می‌گریزند. این اتفاقات، شبانگاه در اتاق خصوصی سلطان روی می‌دهد. سلطان از خواب برمیخیزد و گارد امنیتی خود را فرا میخواند، ولی پیش از رسیدن نیروهای امنیتی، توسط تصویرش به قتل می‌رسد. تصویرِ سلطان، بجای خودِ سلطان بر تخت می‌نشیند و با پاسبان‌ها و نیروهای موتوریزه‌ به دنبال دو دلداده می‌رود ... .

بخش‌هایی از این انیمیشن با تخیّل تکان‌دهنده‌اش را میتوانید از اینجا دریافت نمایید.