جمعه ـ 10 فروردین ـ برای بازدید از نمایشگاه "موزهی لووْر" در تهران، به موزهی ملی ایران رفتم ــ به ساختمان موزهی دوران اسلامی. هیچوقت چنین جمعیتی برای بازدید از یک موزه ندیده بودم. ناچار شدیم در صفی طولانی به انتظار بایستیم ... ولی ارزشاش را داشت.
در بدو ورود، نمایشگاهی از عکسهای زندهیاد عباس کیارستمی جلب نظر میکرد؛ عکسهایی که او از موزهی لوور در سالهای 91-1375 گرفته بود. در زیر، چند نمونه از کارهایش را میآورم. غالب عکسها، یک بازدیدکنندهی امروزی را در کنار یک اثرِ موزهای نشان میدهد؛ و همین تضادِ نگاهها و لباسهای جدید و قدیم، زیبایی به عکسها بخشیده است.
زندهیاد عباس کیارستمی | عکس از تارنمای شبکه آیفیلم
عکسهای زیر را با موبایل گرفتهام و توضیحاتشان را در پانویس گذاشتهام
[1]
[2]
[3]
[4]
[5]
[6]
از 56 اثر به نمایش درآمدهی موزهی لوور در تهران، چند اثر نمادین چشمام را گرفت که عکس دو تا-یش را با توضیحات، ذیلاً میآورم. امید که این مراودات فرهنگی زیبا بین موزههای ایران و فرانسه ادامهدار باشد!
[عکسها با کلیک، بزرگنمایی دارند]
نام اثر: تسلط زمان بر جهان
فرانسه، حدود 1600-1550 م. |سنگ مرمر. اثر تمثیلی. احتمالاً سنگ یادبود در "گورستان بیگناهان" قبرستان قدیمی در مرکز پاریس، که در سال 1780 تخریب شد. نقشبرجستهی زورق در حال حرکت روی امواج، تمثیلی از گذر زمان است. "مرگ" در عقب زورق به شکل یک اسکلت بالدار، از داس خود به جای سکان استفاده میکند؛ و "زمان" به شکل پیرمردی بالدار بر بلندای گیتی (روی کرهی زمین) قرار گرفته، بر چوبهای زیربغل تکیه زده و ساعت شنی در دست، طناب بادبان را گرفته است. "سرنوشت" در جلوی زورق، بادبان را به دست گرفته است ــ با طُرّهمویی که همچون یک فرصت باید به محض رؤیت بدان چنگ زد.
عنوان: میترا در حال کشتن گاو نر
کشف شده در پرستشگاه میترا، نزدیک صیدا یا صیدون باستانی در لبنان، قرن 4 م. | سنگ مرمر.
"میترا" (ایزدی با منشأ ایرانی) در حال قربانی کردن یک گاو نر. با ریختن خون بر زمین، جهان از خشکسالی نجات مییابد. عقرب که در اینجا نماد نیروهای شرّ است بیضههای گاو را نیش میزند. یک سگ و یک مار از خون مُغذی گاو نر مینوشند. دو پرنده، که یکی از آنها احتمالاً کلاغ پیامآور خورشید است در دو سوی این صحنه نشستهاند. در این نقشبرجسته، نیمتنههای نمادین چهارفصل و ماه و خورشید و همچنین نشانههای دوازده بُرج فلکی آمده است. نمادهای موجود در این اثر، بیانگر تولد دوبارهی طبیعت و چرخهی زمان هستند.
[1] ---
[2] مادر کاترین اگنس آرنولد و خواهر کاترین دو سنت سوزان دو شامپین. 1662 میلادی. نقاشی فیلیپ دوشامپین.
[3] ناختورهِب در حال نیایش، دورهی پسامِتیک دوّم از 26-اُمین سلسلهی پادشاهی.
[4] ---
[5] مراسم تاج نهادن امپراتور ناپلئون اوّل بر سر ملکه ژوزفین. 7-1806 میلادی. نقاشی ژاک لوئی داوید.
[6] تصویر یک زن، معروف به فرونیر زیبا. حدود 1495 میلادی. نقاشی لئوناردو داوینچی.