عیدِ امسال، فرصتی دست داد تا ضمن سفر به تهران، دستگاه ویدئوی سونی بتاماکس-ام را تعمیر کنم و یکی از فیلمهای قدیمیام را با آن روی لپتاپ "کپچر" بگیرم: فیلم خاطرهانگیز جک و ساقهی لوبیا (1967) [اطلاعات در IMDb].
جک و ساقهی لوبیا را جین کلی، بازیگر و رقصندهی مشهور فیلمهای موزیکال تهیه و کارگردانی نموده و خودش نیز در آن بازی کرده بود. این فیلم تلویزیونی، نخستینبار در تاریخ یکشنبه- 26 فوریهی سال 1967 از شبکهی NBC پخش شد و محبوبیت فراوانی کسب نمود بطوریکه برندهی جایزهی اِمی شد و در دههی 1980 دوباره و اینبار از کانال تلویزیونی دیزنی بازپخش شد. در ایران این فیلم با عنوان جک قهرمان و دیو خسیس با دوبلهی خوب توسط شرکت پارسویدئو منتشر شده بود.
فیلم، تلفیقی از انیمیشن و فیلم زنده است. بخشهای کارتونی آنرا استودیوی انیمیشنسازی هانا-باربرا (+) ساخته بود. جین کلی پیشتر هم در سالهای 1945 (در فیلم Anchors Aweigh) و 1952 (در فیلم Invitation to the Dance) با ویلیام هانا و جوزف باربرا همکاری داشت و با شخصیتهای کارتونی آنها رقصیده بود.
تصاویر زیر: فریمهایی از فیلم "جک و ساقه لوبیا"
یکی از امتیازات فیلم، آواز-خوانی مارنی نیکسون (+) به جای پرنسس سِرینا (چنگِ طلایی) است ــ او در سلطان و من (1956) به جای دبورا کار و در داستان وستساید (1961) به جای ناتالی وود و در بانوی زیبای من (1964) به جای آدری هپبورن آواز خوانده بود. از نکتههای جالب دیگر، حضور کوتاه ماریان مکنایت (دختر شایستهی آمریکا در سال 1957) در نقش مادرِ جک است.
تصویر زیر: مارنی نیکسون، آوازهخوان نامدار هالیوود که به جای پرنسس سرینا در فیلم میخواند
دانلود فیلم با دوبلهی فارسی
دستگاه ویدئوی قدیمیام، دست کم 20سالی بود که روشن نشده بود؛ وقتی هم که روشناش کردم گریپاژ کرد. اوّل نزد تعمیرکارانِ شهرـمان (رامسر) بردماش و بعد پیش تعمیرکارانِ تهرانی در پاساژ لباف در میدان توپخانه. هیچکدام نتوانستند درستاش کنند. در آخرین تلاش، ناامیدانه آن را به پیش تعمیرکار دیگری در پاساژ شیرازی بردم ــ جنبِ پاساژ لباف. و این یکی امّا، کار-درست بود ... .
فیلم جک و ساقهی لوبیا را هم با خودم برده بودم. وقتی فیلم از دستگاهِ ویدئو پخش شد، سیل خاطراتِ خوشِ کودکی را به ذهنام سرازیر نمود. تعمیرکارِ سالدیده هم از نوستالژیِ ایّام گذشته، چشمانش خیس شده بود: من از سال 56 اینجور دستگاهها را تعمیر میکردم ــ خیلی وقت بود که از اینا واسه تعمیر نیاورده بودن. یادش بخیر چه ایامی بود. از قِبل این دستگاهها چقدر کار ایجاد شده بود! خیلیها نون میخوردن؛ کلی کار واسه کرایهدهندگان فیلمهای ویدیویی و تعمیرکاران ویدیو و ... .
صوت دوبله را از روی فیلم کپچر-شده، روی یک نسخهی باکیفیتتر گذاشتهام. نتیجهی کار، بد نشده؛ ولی عالی هم نیست. باز هم در سینک کردن، ناشیانه رفتار کردم؛ و تازه پس از اتمام کار، با توضیح و راهنمایی یکی از دوستان متوجه شدم که اشتباهم کجا بوده است!
به هر رو، همین کار را بعنوان هدیهی نوروزی، تقدیم دوستان میدارم. ظاهراً اولینباری است که این فیلم با دوبلهی فارسی در اینترنت قرار گرفته.
دانلود از دراپباکس (حجم فایل، 450 مگابایت):
دانلود از فورشیرد:
https://www.4shared.com/s/fOw7F-8Yuei
دانلود از سایت تماشا:
دانلود از سایت نماشا:
http://www.namasha.com/v/eWsb8Ek6
خاطرهی من از "قزاقهای زاپاروژیا" در کودکی [درستاش ظاهراً "کازاک" است و نه "قزاق" ــ چون اینها ربطی به قوم ساکن قزاقستان ندارند]، دو کار هنرمندانه بود:
یک تابلوی نقاشیِ نصب شده در منزل داییِ مرحومام، موسوم به "جوابیهی قزاقها به سلطان عثمانی" (کپیشدهی اثرِ ایلیا رپین) ؛
و دیگری، مجموعه کارتونهای "قزاقها" (که در آن ایّام، از تلویزیون ایران پخش میشد) اثر ولادیمیر داخْنو (به روسی: Владимир Дахно)، انیماتور اوکراینیتبار.
جالب است که در زندگینامهی داخْنو نوشته شده که در دانشکدهی فنی مهندسی کییف درس خوانده بود و در اواسط دههی 1950 مشغول به حرفهی معماری بود(!) ؛ داخْنو امّا نه با معماری که با "قزاقها" به چنان شهرتی میرسد که گوگل در 7 مارس 2013 لوگوی اختصاصی در 81-اُمین سالگرد تولّدش طراحی میکند.
جایی خوانده بودم که داخْنو، ایدهی سه قزاقِ خود را از "سه تفنگدار" الکساندر دوما گرفته بود ــ البته با خلق و خوی اوکراینی: یکی کوتاه و فرز (جغلوف)، دیگری باریک و بلند (نیرنگوف)؛ و آخری، جوان و قویهیکل (هیکلوف).
همینطور خوانده بودم که آن قسمت از کارتون "قزاقها" با عنوان "چگونه قزاقها فوتبال بازی کردند" (1970) سبب روحیهی مثبتی در بازیکنان تیم "دینامو کیف" اوکراین شده بود و اوّلین پیروزیهای بزرگ آنها را در "جام در جام اروپا" (1974-75) و "سوپر جام اروپا" ( 1975) رقم زده بود.
چند شب پیش در اینترنت، بطور تصادفی با یکی از قسمتهای کارتون "قزاقها" که از تلویزیونِ ما هیچگاه پخش نشده بود برخورد کردم: "چگونه قزاقها ازدواج کردند" (1984) [با عنوان روسی: Как казаки на свадьбе гуляли ــ اطلاعات در IMDb].
سر و سامان گرفتن قزاقها برایم بسیار جالب بود و بخشهایی از آن را در تماشا و نماشا قرار دادهام.
به جز فیلم بالا، یک قسمت دیگر از کارتون قزاقها را که بسیار دوست میداشتم در تماشا و نماشا گذاشتهام: "چگونه قزاقها نمک خریداری کردند" (1975) [با عنوان روسی: Как казаки соль покупали ــ اطلاعات در IMDb]