برچسب گردشگری - وبلاگ شخصی یاغش کاظمی

شهر زیرزمینی کُردعلیا

قبلاً از شهر زیرزمینی تازه-کشف‌شده در روستای کُردِ عُلیای اصفهان، فیلمی دیده بودم.

روستای کُردعلیا، در بخش "کرون" از شهرستان "تیران و کَروَن" ـ 35 کیلومتری "داران" در غرب استان اصفهان ـ واقع است. دیروز توانستم خودم را به این روستا برسانم و معماری دست‌کندِ شگفت-اش را از نزدیک ببینم. این شهر زیرزمینی، در عمق 5-8 متری زمین قرار دارد. برخی قدمتش را از دوره‌ی ساسانی دانسته‌اند و برخی دیگر هم از دوره‌ی صفوی؛ ولی به نظرم دوّمی درست‌تر باشد و به چهارصد سال پیش برگردد: در عهد صفوی (از زمان شاه عباس یکم به بعد)، جمعیتی از ارامنه در این روستا زندگی می‌کردند. قبرستان‌شان هنوز در حاشیه‌ی روستا قابل مشاهده است و این شهر زیرزمینی هم هنر دست آنان بوده. آن را ساختند که اقامتگاهی فصلی باشد برای خود و دام‌هایشان تا از گزند گرما و سرمای شدید طبیعت مصون بمانند: اتاقک‌ها، راهروها و تالارهایی که به هنگام بازدیدم در این گرمای تابستان، به خُنکای 4 درجه‌ی سانتی‌گراد بود؛ و چاه‌های متعددِ آب (به عمق 18 متر) و سنگاب‌هایی که نیازشان به تعمید را برمی‌آورد. شاید هم هدف اصلی از ساخت-اش، دلایل نظامی و امنیتی بوده باشد: پناهگاهی برای اقلیتِ ارامنه، از بیم سپاهی متخاصم همچون سپاه محمود افغان!

عجیب اینکه تازه دو سال است که از وجود این معماریِ باارزش مطلع شده‌ایم! ساکنین کنونی روستا ـ که همگی مسلمان هستند ـ حداقل از سه نسل پیش‌تر، از وجود آن آگاه بودند ولی اطلاع‌رسانی انجام نمی‌شد!

این شهر زیرزمینی، 80 ورودی (دسترسی) از 80 خانه‌ی روستا دارد؛ که 2تای آن اکنون، با اجازه و مشارکتِ صاحبین خانه‌ها، به روی گردشگران گشوده است: قیمت بلیط برای هر نفر، 5هزار تومان؛ و البته دیروز، تنها بازدیدکننده-اش من بودم!

تصاویر زیر: عکس‌هایی که با موبایل از فضای داخلی دست‌کند (ورودی اوّل) گرفته‌ام